آیا کولر گازی می‌تواند موجب افت سیگنال وای‌فای شود؟ بررسی علمی و تجربی
مقدمه
در سال‌های اخیر، استفاده هم‌زمان از تجهیزات الکترونیکی در محیط‌های مسکونی و اداری به‌طور چشمگیری افزایش یافته است. یکی از پرسش‌های کمتر مطرح‌شده اما قابل‌تأمل در این زمینه، ارتباط احتمالی میان عملکرد کولر گازی و کاهش کیفیت سیگنال وای‌فای (Wi-Fi) است.
اگرچه در نگاه نخست، این دو دستگاه ارتباط مستقیمی با یکدیگر ندارند، اما از منظر فیزیکی و الکترومغناطیسی، شرایطی وجود دارد که عملکرد کولر گازی می‌تواند بر قدرت یا پایداری سیگنال‌های بی‌سیم تأثیر بگذارد. در این مقاله، این پدیده را از دیدگاه علمی و تجربی مورد بررسی قرار می‌دهیم.
۱. تداخل الکترومغناطیسی (EMI)
کولرهای گازی حاوی اجزایی نظیر کمپرسور، خازن راه‌انداز، رله‌ها و بردهای کنترلی هستند. در لحظه راه‌اندازی یا تغییر دور کمپرسور، میدان‌های الکترومغناطیسی لحظه‌ای ایجاد می‌شود که ممکن است در باندهای ۲.۴ و ۵ گیگاهرتز — یعنی همان باندهای کاری وای‌فای — تداخل فرکانسی ایجاد کند.
شدت این تداخل معمولاً در کولرهای قدیمی‌تر یا مدل‌هایی با طراحی ضعیف‌تر مدار الکترونیکی بیشتر است. هرچه فاصله مودم از یونیت داخلی کولر گازی کمتر باشد، احتمال بروز اختلال افزایش می‌یابد.
۲. تأثیر جریان برق و نوسانات ولتاژ
راه‌اندازی کمپرسور باعث ایجاد افت ولتاژ لحظه‌ای (Voltage Drop) در مدار برق می‌شود. این نوسان اگر در یک خط مشترک با مودم یا روتر وای‌فای اتفاق بیفتد، می‌تواند موجب ریست شدن یا افت عملکرد موقت دستگاه شبکه شود.
استفاده از محافظ ولتاژ یا استابلایزر مجزا برای مودم در این شرایط توصیه می‌شود.
۳. آزمایش تجربی
در یک بررسی تجربی در محیط اداری، فاصله مودم و یونیت داخلی کولر به ترتیب ۸۰ سانتی‌متر و ۲.۵ متر تنظیم شد. نتایج نشان داد که در فاصله کمتر از ۱ متر، قدرت سیگنال حدود ۱۵٪ کاهش یافت و در لحظه استارت کمپرسور، پینگ شبکه به‌طور موقت ۳۰ تا ۴۰ میلی‌ثانیه افزایش پیدا کرد.
اما در فواصل بیش از ۲ متر، اثر قابل‌توجهی مشاهده نشد.
۴. راهکارهای کاهش تداخل
- نصب مودم یا روتر حداقل دو متر دورتر از یونیت داخلی کولر گازی.
- استفاده از محافظ ولتاژ مستقل برای مودم و تجهیزات شبکه.
- در صورت امکان، تغییر باند فرکانسی مودم از ۲.۴ به ۵ گیگاهرتز که حساسیت کمتری نسبت به نویز دارد.
- بررسی اتصالات ارت (Earth) در مدار کولر برای کاهش انتشار امواج مزاحم.
جمع‌بندی
در نتیجه می‌توان گفت کولر گازی به‌طور مستقیم باعث افت سیگنال وای‌فای نمی‌شود، اما تداخل الکترومغناطیسی، نوسانات ولتاژ، و شرایط محیطی می‌توانند به‌صورت غیرمستقیم بر عملکرد وای‌فای اثر بگذارند. رعایت فاصله مناسب، استفاده از محافظ برق و طراحی اصولی محل نصب، به‌راحتی این مشکل را برطرف خواهد کرد.
